باتری پاوربانک ، موردی حائز اهمیت برای دریافت بالاترین بازدهی
باتری پاوربانک ها با دو نوع باتری لیتیم پلیمر و لیتیم یون تولید می‌شوند. از بین این دو نوع باتری، لیتیم یون بسیار مرسوم‌تر است اما در سال‌های اخیر باتری لیتیم پلیمر سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص داده است.
خریداران پاوربانک‌ها دو سوال اساسی دارند:
- این دو نوع پاوربانک چه تفاوت‌هایی دارند؟
- کدام یک بهتر است؟
برای اینکه پاسخ این سوال‌ها به صورت شفاف داده شود، ویژگی‌های هرکدام از این دو نوع باتری پاوربانک را بررسی می‌کنیم. مطالب زیر به صورت تخصصی در وبلاگ کاوان ارائه شده‌اند.
اطلاعاتی درباره باتری لیتیم یون و لیتیم پلیمر
قصد داریم با مفاهیم پایه شروع کنیم. باتری پاوربانک لیتیم یون چیست؟
طبق اطلاعات سایت Battery University، یک دانشنامه آزاد درباره باتری‌های قابل حمل، باتری لیتیم یون یا به عبارتی دیگر Li-ion اوایل دهه 1990 میلادی در جهت پاسخ به نیاز ارائه باتری‌های ایمن و قابل حمل لیتیمی تولید شد. اولین بار شرکت سونی در سال 1991 به صورت تجاری از این باتری برای کالاهای دیجیتال رونمایی کرد و خیلی زود در میان دیگر کمپانی‌ها متداول شد.
باتری لیتیم بون از 4 بخش اصلی تشکیل شده است:
- بخش کاتد: منبع یون لیتیم است. ولتاژ میانگین و ظرفیت باتری به این بخش مرتبط است.
- بخش آند: بخشی که یون‌های لیتیم از بخش کاتد دریافت و آزاد می‌شوند.
- بخش الکترولیت: مایع شیمیایی که فرایند جابجایی یون‌های لیتیم را انجام می‌دهد.
- جدا کننده: بخشی که باعث جلوگیری از اتصال آند و کاتد می‌شود.
در ادامه عکس ساختار باتری پاوربانک لیتیم یون قرار داده شده تا فهم مطالب را راحت‌تر کند.
باتری پاوربانک لیتیم پلیمر که با نام Li-Po شناخته می‌شود هم شامل یون‌های لیتیم است و دقیقا ساختاری شبیه به باتری لیتیم یون دارد. برای اینکه باتری کارایی بالاتری در دمای اتاق داشته باشد، ساختار الکترولیت از نوع سلول‌های ژله‌ای است.
تفاوت‌های باتری لیتیم یون و لیتیم پلیمر
همانطور که انتظار می‌رود، تغییر نوع الکترولیت تفاوت‌های قابل توجهی در باتری پاوربانک ایجاد می‌کند.
باتری‌های لیتیم یون هزینه تولید پایینی دارند. هم چنین باتری‌های از این جنس ظرفیت پایینی دارند و با توجه به این موضوع انتظار می‌رود که عمر بالایی داشته باشند، اما به هیچ عنوان اینطور نیست. باتری‌های لیتیم یون در طی گذر زمان که به دفعات شارژ می‌شوند بازدهی خود را از دست می‌دهند.
از طرفی باتری‌های لیتیم پلیمر ضخامت و وزن کمتری دارند تا جایی که در برخی کالاهای کوچکتر، ابعاد و ضخامتی همچون کارت اعتباری دارند. باتری‌های لیتیم پلیمر می‌توانند ظرفیت شارژ بیشتری داشته باشند که همین موضوع بیانگر قیمت بالای آن در تولید است.
همه این توضیحات چه تاثیری در بازدهی باتری پاوربانک دارند؟ در جدول زیر تمامی اطلاعات جمع بندی شده است.
| پاوربانک لیتیم یون | پاوربانک لیتیم پلیمر | |
| ظرفیت باتری پاوربانک | قابلیت حفظ ظرفیت بالا | قابلیت حفظ ظرفیت به مراتب بالاتر |
| عمر باتری پاوربانک | باتری بازدهی خود را حتی در صورت عدم استفاده در طی زمان از دست می‌دهد. | بازدهی باتری خیلی دیرتر کاهش می‌باید و به طور میانگین بعد از 400 باز استفاده عمر باتری کم می‌شود. |
| ریسک انفجار | در صورت شارژ بیش از حد ریسک انفجار بالایی دارد. | در برابر انفجار بسیار ایمن‌تر است. |
| قیمت | کم | زیاد |
| مدت زمان شارژ | برای شارژ باتری به زمان بیشتری نیاز است. به عنوان مثال برای یک باتری با ظرفیت 10000 میلی آمپر، مدت 10 ساعت زمان لازم است. | مدت زمان شارژ بسیار کمتر است. به عنوان مثال برای یک باتری 10000 میلی آمپر مدت 6-5 ساعت زمان لازم است. |
| ابعاد | کمی بزرگ و ضخیم | بسیار ظریف‌تر و کوچکتر |
| وزن | وزن بالایی دارد | تا حد قابل توجهی وزن پایین‌تری دارد. |
| نرخ بازدهی | 85% – 95% | 75% – 90% |
در مورد مدت زمان شارژ باتری توجه داشته باشید در صورتی که پاوربانک با ولتاژ ورودی 5 ولت و شدت جریان 2 آمپر شارژ شود، اعداد بالا در مثال‌های ذکر شده صدق می‌کنند. اگر ورودی شارژ پاوربانک از نوع PD با پشتیبانی از فناوری شارژ سریع باشد، مدت زمان شارژ تقریبا نصف اعداد ذکر شده است. در مورد مدت زمان شارژ و انواع پورت به صورت کامل در مقاله “انواع پورت پاوربانک” صحبت شده است.
منظور از نرخ بازدهی، میزان تبدیل ظرفیت اسمی باتری پاوربانک به ظرفیت واقعی جهت استفاده است. به عنوان مثال یک باتری لیتیم پلیمر با ظرفیت اسمی 10000 میلی آمپر، تقریبا معادل 8900 میلی آمپر ظرفیت واقعی قابل استفاده ارائه می‌دهد.
کدام یک از این دو نوع باتری پاوربانک بهتر است؟
طبق اطلاعات جدول، مزایای باتری پاوربانک لیتیم پلیمر بیشتر مرتبط به سبک و باریک بودن است. از طرفی در قبال هزینه بالاتری که صرف خرید پاوربانک لییتیم پلیمر می‌شود، امنیت و عمر طولانی‌تری برای استفاده از پاوربانک دریافت می‌کنید.
با وجود امنیت و کیفیت بالای باتری پاوربانک لیتیم پلیمر، اکثر شرکت‌های معروف هم چنان ترجیح می‌دهند از باتری‌های لیتیم یون به دلیل هزینه کمتر، استفاده کنند.
در دسته کالاهای پاوربانک بهتر است کالایی خریداری شود که از باتری لیتیم پلیمر بهره ببرد. به دلیل اینکه پاوربانک‌ها عمدتا به صورت روزمره استفاده می‌شوند و دو فاکتور وزن و بازدهی بالا از موارد مهمی هستند که باید در کالای مورد نظرمان وجود داشته باشند.
کدام باتری پاوربانک امن‌تر است؟
در نظر اول باتری پاوربانک لیتیم پلیمر امن‌تر هستند، اما باید به این نکته توجه داشت که تمامی باتری‌ها فارغ از سبک طراحی، قابلیت انفجار دارند. پس بنابراین لازم است قبل از خرید پاوربانک نکات امنیتی استفاده از آن‌ها را که به صورت Manual داخل بسته بندی کالا قرار گرفته مطالعه شود. حتی پاوربانک‌های لیتیم یون هم در صورت استفاده درست و عدم شارژ بیش از اندازه ایمن هستند.
نتیجه گیری
به طور کلی تفاوت زیادی بین انواع مدل‌های باتری پاوربانک وجود ندارد و بیشتر در میزان بازدهی شارژ با یکدیگر متفاوت هستند. فقط موقع خرید پاوربانک باید اطمینان حاصل کرد که میزان ولتاژ، شدت جریان خروجی و ظرفیت پاوربانک با دستگاه مورد نظر هم‌خوانی داشته باشند. در مورد پاوربانک مناسب جهت خرید به طور مفصل در مقاله “راهنمای خرید پاوربانک” صحبت کرده‌ایم.
اگر ایمنی باتری پاوربانک، ظرافت، بازدهی بالا و سبک و قابل حمل بودن معیار باشد، بهتر است با پراخت هرینه بیشتر نسبت به خرید پاوربانک لیتیم پلیمر اقدام شود، در غیر اینصورت پاوربانک‌های لیتیم یون مقرون به صرفه‌تر هستند و در صورت مراقبت کافی، می‌توانند بازدهی قابل قبولی ارائه دهند.
